Koaksiyel redüktör
Bir koaksiyel redüktörde giriş ve çıkış mili aynı dönme ekseni üzerinde bulunur. Koaksiyel redüktörlerin çoğunlukla dişli çark modelleri vardır. Dişli çarkların çeşitli dişli türleri vardır. Basit bir düz dişli çarkta pinyon dişlilerin eksenleri birbirine paralel ve sabittir.
Giriş ve çıkış millerinin dönme yönü, dişli çark çiftinin sayısı tarafından belirlenir ve aynı veya ters yönde döner. Basit düz dişli çarklar prensip olarak koaksiyel redüktörlerden olmasa da, koaksiyellik, toplam dört dişli çarkının ikişer olarak eşleştirilmesiyle sağlanabilir. Bunlardan ikisi bir eksen üzerine paralel olarak yerleştirilmiştir.
Planet redüktörü, bir koaksiyel redüktörün özel yapımıdır. Basit bir düz dişli redüktörün aksine planet redüktörün tüm eksenleri sabit değildir. Ayrıca bir pinyon dişli bir iç dişli modelidir. Bir planet redüktöründe, birden fazla pinyon dişli bulunur ve bunlar içe ve dışa doğru dişleri bulunan bir çarkın arasında eşmerkezli bir yörüngede dönerler.
Bu nedenle planet redüktörler genel olarak uydu dişlisi olarak adlandırılır. Giriş ve çıkış milinin koaksiyel yerleşimi koaksiyel redüktörde redüktörün spesifik yapısı tarafından belirlenmiştir. Planet redüktörlerinin diğer bir özelliği de bütün pinyon dişlilerinin, torku aktarmak için kendi dönme eksenleri etrafında dönmek zorunda olmamasıdır. Prensip olarak iç pinyon dişliler sabittirler, bundan dolayı giriş ve çıkış millerinin dönme yönü aynıdır.
Basit düz dişli redüktörlerle karşılaştırıldığında planet redüktörlerin güç yoğunluğu çok yüksektir. Bu, torkun yörünge etrafında dönen pinyon dişlilere ve böylece birden fazla birbirine geçen dişlere dağıtılmasıyla sağlanır. Bu nedenle son derece kompakt bir yapı ve çok yüksek bir verimlilik yakalanır. Ayrıca çok kademeli aktarma oranları, aynı iç pinyon dişlilerine yapılacak bir seri bağlama ile gerçekleştirilebilir. Toplam aktarma oranı, her bir planet kademesinin tek tek aktarma oranlarından oluşur.
Devir sayısı ve torkun dönüşümü basit bir düz dişli çarkındaki, dönüşüme benzer. Örneğin 10:1 oranındaki bir aktarmada tork 10 kat daha yükselirken devir sayısı aynı oranda düşer.
Koaksiyel redüktörlerin avantajları:
- Giriş ve çıkış mili koaksiyel olarak yerleştirilmiştir
- Çok iyi bir verimlilik
- Çok yüksek bir güç yoğunluğu
- Kompakt redüktör yapısı
- Geniş bir uygulama yelpazesi
- Çok kademeli redüktör olarak kullanımı kolayca gerçekleştirilebilir ve böylece yüksek aktarma oranlarına erişilir
